Markaziy bank “avtokreditlash yuqori sur’atda o‘sayotgani”dan xavotirda, chunki bu bank tizimi uchun xavf tug‘diradi. Shu bois regulyator talablarni kuchaytirishga qaror qilgan, bu faqat “standartlardan tashqariga chiqqan” banklarga taalluqli bo‘ladi, dedi regulyator rahbari Mamarizo Nurmuratov.
Valyuta operatsiyalari bo‘yicha hujjat Bank nazorati qo‘mitasi qarori bo‘lib, unga ko‘ra banklarga mijozlarni nazorat qilish va sanksiya risklarini kamaytirish choralarini ko‘rish topshirilgan, dedi MB raisi. Xorijiy banklar O‘zbekistonda mijozlar yetarli darajada tekshirmagani uchun to‘lovlarni ma’qullamadi, dedi u.
Markaziy bank ikkilamchi bank hisob raqamlari orqali chet el valyutasi tovarlar importi doirasida noqonuniy olib chiqib ketilishi mumkinligidan xavotirlanmoqda. Komplayens-nazorat choralaridan asosiy maqsad banklar va tadbirkorlik subyektlari sanksiya cheklovlariga tushishining oldini olish, dedi MB raisi.
Valyuta operatsiyalarini cheklash qarori qizg‘in bahs-munozaralarga sabab bo‘ldi. Markaziy bank raisi Mamarizo Nurmuratov ushbu qaror bekor bo‘lganini e’lon qilarkan, “Jamiyat qabul qilmagan qaror noto‘g‘ri qarordir”, dedi. “Liberallashtirishda ortga qaytish haqida gap bo‘lishi mumkin emas”, — deya qo‘shimcha qildi u.
O‘zbekistonda valyuta operatsiyalariga qo‘yilgan yangi cheklovlar bekor qilindi, deya ma’lum qildi Markaziy bank boshqaruv raisi Mamarizo Nurmuratov. Avvalroq tadbirkorlik subyektlarining valyuta operatsiyalari faqat asosiy hisobvaraq ochilgan banklar orqali amalga oshirilishi talabi haqida yozgandik.
O‘zbekistonda valyuta operatsiyalariga qo‘yilgan talablar kuchaytirilmoqda. Tadbirkorlik subyektlarining valyuta operatsiyalari faqat asosiy hisobvaraq ochilgan banklar orqali amalga oshiriladi. Konvertatsiya uchun milliy valyutadagi mablag‘larni boshqa banklardagi ikkilamchi hisobvaraqlariga o‘tkazish ham taqiqlanadi.
Markaziy bank banklarga avtokreditlar bo‘yicha berilgan ko‘rsatmalar bunday kreditlar ajratilishini taqiqlamasligi va taklif etilayotgan foiz stavkalari oshishiga ta’sir qilmasligini bildirdi. Avvalroq banklarga nisbatan avtokreditlar bo‘yicha talablar kuchaytirilgandi.
Markaziy bank riskli kreditlar miqdori o‘sib borayotgani sababli banklarga avtokreditlar bo‘yicha qo‘yiladigan talablarni kuchaytirmoqda. Endilikda avtokreditlarning banklar kredit portfelidagi ulushi 25 foizdan oshmasligi talab etiladi.
Markaziy bank asosiy stavkani yillik 14 foiz darajasida saqlab qolish to‘g‘risida qaror qabul qildi. Amaldagi nisbatan qat’iy pul-kredit sharoitlarining davom ettirilishi inflyatsiyaning prognoz ko‘rsatkichlariga erishishga xizmat qiladi, deyiladi regulyator bayonotida.
Avgust oyida O‘zbekistonda sezilgan inflyatsiya darajasi keskin oshib, 14,5 foizni tashkil etdi. Bu rasmiy yillik inflyatsiyadan 5,5 foizga yuqori. Respondentlarning aksariyati go‘sht, sut va yonilg‘i narxlari oshishini his qilgan.
O‘zbekiston aholisining inflyatsiya bo‘yicha kutilmalari 6 oylik pasayishidan so‘ng avgustda keskin oshdi. Aholi va tadbirkorlarning xavfsirashida valyuta kursining o‘sishi omili kuchaydi. So‘rovnomada qatnashganlar orasida narxlar 9−12 foizdan ko‘proq oshishini kutayotganlar soni ko‘paydi.
O‘zbekistonning xalqaro zaxiralari so‘mning qadrsizlanishi va pul o‘tkazmalari qisqarishi fonida ketma-ket beshinchi oy pasaydi. Avgust oyida zaxiralar deyarli 1 mlrd dollarga kamaydi va 32,7 mlrd dollarni tashkil etdi. Yil boshidan buyon mamlakatning “moliyaviy xavfsizlik yostig‘i” 3,08 mlrd dollarga kamaydi.
Oson to‘lov xizmati qabul qiluvchi va jo‘natuvchi to‘g‘risidagi talab qilinadigan ma’lumotlarni qonunchilikda ko‘rsatilganidek aks ettirmagani uchun jarimaga tortildi, deya xabar qildi Markaziy bank. Regulyator to‘lov tashkilotlari uchun xalqaro pul o‘tkazmalari bo‘yicha cheklovlarga ham izoh berdi.
O‘zbekiston banklari to‘lov tizimlarining transchegaraviy tranzit operatsiyalarini to‘xtatish bo‘yicha MB qarorini qo‘llab-quvvatlovchi bir xil mazmundagi xabarlarni beryapti. Ularda qaror moliya tizimi va fintex bozorini xatarlar, jumladan, sanksiya bilan bog‘liq risklardan himoyalashga qaratilgani aytiladi.
Oson to‘lov xizmati Markaziy bank jarima sanksiyalari ishi bo‘yicha barcha so‘rovlarni qaytarib olishi va jarimani to‘lashini ma’lum qildi. Oson 5-sentabrdan mustaqil ravishda xorijiy pul operatsiyalarini amalga oshirmayapti, deya qayd etdi kompaniya.
Oson to‘lov xizmati 5-sentabrdan xalqaro pul o‘tkazmalari va xorijiy xizmatlar uchun to‘lovlarni vaqtincha to‘xtatdi. PayWay ham barcha xalqaro yo‘nalishlarda, shu jumladan, Rossiyadan va Rossiyaga pul o‘tkazmalarini to‘xtatmoqda va buni Markaziy bankning talabi bilan izohladi.
“Qimmatli qog‘ozlar markaziy depozitariysi” davlat unitar korxonasi “Qimmatli qog‘ozlar markaziy depozitariysi” AJga o‘zgartiriladi va uning ustav kapitalidagi davlat aksiyalari paketi Markaziy bankka o‘tkaziladi. Shuningdek, “Milliy kliring markazi” tashkil etiladi.
“Gazeta.uz”ga Brio Group (Oson) MB qo‘llagan jarima yuzasidan izoh berdi. Shuningdek, to‘lov tashkilotlari 5-sentabrdan transchegaraviy tranzit operatsiyalar taqiqlanishi haqida ogohlantirilgani aytildi. Kompaniya MBdan millionlab mijozlarga ta’sir qiluvchi masala bo‘yicha shaffof muloqot tashkil etishni so‘rayapti.
Markaziy bank jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirishga va terrorizmni moliyalashtirishga qarshi kurashish to‘g‘risidagi qonunchilik hujjatlari talablarini buzgani uchun Brio Group (Oson) to‘lov tashkilotiga nisbatan jarima sanksiyasi qo‘llanganini ma’lum qildi.
O‘zbekistonda uy-joy narxining o‘sishi tezlashdi, deyiladi MB sharhida. Ikkilamchi uylar narxi yillik hisobda 27,2 foizga, yangi uylarniki 21 foizga oshdi. Talab asosan ipoteka kreditlari hisobiga ortmoqda. Toshkentda yer uchastkalari narxi sotixiga 282 mln, uy-joylar narxi kvadratiga 11,3 mln so‘mgacha yetdi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting